Le détail qui fait la différence

«Η ιστορία της λεπτομέρειας έχει θεωρηθεί ως μια υποσημείωση στην ιστορία του ρεαλισμού» (Naomi Schor,  Reading in Detail : Aesthetics and the Feminine. 1987)

Μόλις τελείωσα τις Λεπτομέρειες της Ia Genberg. Τα μάτια μου τσούζουν από την ανάγνωση, είναι εξάλλου η εποχή που τα μάτια μου μου έχουν κηρύξει πόλεμο, και οι σελίδες γίνονταν μια θολές και μια καθαρές ανάλογα με το πόσο κοντά είχα το βιβλίο, και δοκίμασα και για πρώτη φορά να διαβάσω με τα γυαλιά πρεσβυωπίας, αλλά όχι, δεν βόλευε, όχι ακόμα. Καλύτερα, όμως, ήθελα να τελειώσω το βιβλίο με τις συνήθειες μου τις παλιές, να μην έχω ήδη αλλάξει τόσο από εκείνη που ήμουν πριν 30 χρόνια. Ίσως, βέβαια, να ήταν και το τελευταίο βιβλίο που έμεινε έτσι κάπως θολό, χωρίς γυαλιά, όπως παλιά. 

Μόλις τελείωσα τις Λεπτομέρειες και το πρώτο που σκέφτομαι είναι το πώς γίνεται να μην το είχα διαβάσει όταν είχε πρωτοεκδοθεί. Και πώς γίνεται να είχε εκδοθεί μόλις το 2022 ενώ νιώθω σαν να υπήρχε πάντα στην ιστορία της λογοτεχνίας ή έστω σαν να υπήρχε εδώ και τουλάχιστον 20 χρόνια. Τόσο έντονη ήταν η κατάβαση στη δεκαετία του '90 και σε εκείνο το παρελθόν, το δικό μου παρελθόν, λες και έγραφε σαν να το ζούσε χθες. Ένα βιβλίο για τη ζωή που δεν ξέρω αν είναι belle et facile που λένε κάποιοι, αλλά σίγουρα δύσκολη και βαριά για μερικούς άλλους. Που οι λεπτομέρειες της καθημερινότητας και η γραφή σώζουν από το βάρος της ύπαρξης, από πόνο, έρωτα, και απόγνωση τόσο βαθιά που αλλιώς, χωρίς λεπτομέρειες να πιαστείς, δεν αντέχονται. Που χαρακτήρες τόσο βασανισμένοι και κινηματογραφικοί, γοητευτικοί και φοβιστικοί μαζί συνθέτουν αυτό που είναι η ζωή η ίδια, la vida misma. Και εκείνη η εποχή, που πάει πια, για όλους εμάς τους νοσταλγούς του παρελθόντος, πάει, εξαφανίζεται, εξαφανίστηκε όπως μπορούσες τότε να εξαφανιστείς χωρίς ίχνη. Και εκείνη η Στοκχόλμη της Genberg, είναι μια άλλη Στοκχόλμη από εκείνη στην οποία προσγειώθηκα, είναι μια Στοκχόλμη τόσο πιο κοντά στην Αθήνα που νοσταλγώ. Είναι μάλλον η εποχή και όχι η πόλη που κάνουν τη διαφορά, το ποιοι ήμασταν τότε, εδώ ή εκεί. Και λέω εδώ ή εκεί, χωρίς πια να ξέρω πού είναι το εδώ και πού το εκεί.

To Jonas with love

Την πρώτη φορά που είδα το όνομα Khemiri ήταν όταν το Systrarna ήταν υποψηφιο για το Augustpriset το 2023. Δεν το πήρε, αλλά δεν ήξερα ότι ο ίδιος συγγραφέας είχε πάρει παλιότερα το ίδιο βραβείο για το Allt jag inte minns (Everything I Don't Remember), το 2015.

Και λίγο πιο πριν, το 2012 όταν ο Khemiri άλλαξε εκδοτικό οίκο και πήγε από τον Norstedts στον Albert Bonniers, το τελευταίο του βιβλιο, το Jag ringer mina bröder (I Call My Brothers) δεν δηλώθηκε για συμμετοχή στο βραβείο λόγω ενός «ασυγχώρητου λάθους»: Ο οίκος Albert Bonniers ξέχασε να δηλώσει το βιβλίο και απλά έχασε την προθεσμία. Ζήτησαν βέβαια γραπτώς συγγνώμη από τον Khemiri και δήλωσαν ότι παρόλα αυτά είναι πολύ περήφανοι για το βιβλίο. 

Αλλά τώρα είμαστε στο 2024, ίσως Άυγουστος. 

Μία και δέκα

* Η εικόνα (όχι το εξώφυλλο) είναι από τους Territorial Agency και το project North Anon.

Ήμουν κλεισμένη με κορώνα τις τελευταίες μέρες και το μόνο που έκανα ήταν να ακούω βιβλία. Βιβλιοθηκάριος γαρ, άκουγα μόνο παιδικά βιβλία, να είμαι ενημερωμένη και έτοιμη για βιβλιοπροτάσεις. Συνήθως ακούω αρχή/μέση/τέλος απλά για να έχω μια εικόνα και να σκοτώνω πολλά βιβλία τη φορά. Πολλή σαβούρα κυκλοφορεί, πολλή μανιέρα, πολλή κατά παραγγελία παραγωγή, οπότε δεν με νοιάζει και πολύ που δε τα τελειώνω. Είναι μερικά όμως τα άτιμα που δεν τα αφήνεις. Έχεις κλείσει ένα διωρο να ακούς και δεν κατάλαβες πως πέρασε. Augustpriset σου λέει. Δεν είναι ό,τι κι ό,τι.
Ann-Helén Laestadius, Tio över ett, δηλαδή Μία και δέκα. 

Μία και δέκα όχι το μεσημέρι. Μία και δέκα μετά τα μεσάνυχτα. Και τί δουλειά έχει η ώρα αυτή αφού το βιβλίο είναι παιδικό ή σωστότερα εφηβικό; Η ηρωίδα του βιβλίου, η Μάγια, βάζει το ξυπνητήρι κάθε βράδυ στις μία και δέκα γιατί εκείνη την ώρα είναι που γίνονται οι εκρήξεις της εξόρυξης και το σπίτι τρέμει.

The Outsiders: ceci n'est pas une histoire de musique

 

Χθες πήγα σε ένα βιβλιοπωλείο για να πάρω ένα δώρο για παιδικό πάρτυ. Χάζευα λοιπόν στο παιδικό τμήμα και σε ένα κουτί πάνω σε ένα πάγκο έλεγε εδώ θα βρείτε βιβλία σε μισή τιμή.

Τραβάω ένα που μου άρεσε το έξωφυλλο έτσι λίγο που το είδα. Τα βιβλία ήταν σουηδικά και διάβασα Outsiders με μεγάλα ωραία γραφιστικά γράμματα το οποίο δεν είναι ακριβώς σουηδική λέξη αλλά οκ διεθνής. Η λέξη outsiders έχει ειδική σημασία για μένα, το βιβλίο ήταν φτηνό και όμορφο και λέω θα το πάρω, πριν καν δω το οπισθόφυλλο.

drum n' bass

Είναι 1997. Μαυρομιχάλη 106-108. Είμαι 21. Μόλις έχω βγει από μια μακρόχρονη σχέση με τον Κ. Τα 3 χρόνια σε εκείνη την ηλικία ισοδυναμούσαν με γάμο. Η άγρια ζωή αρχίζει τώρα. Το ξεζούμισμα της.
 Ο Κ. ήταν πιστός Μαντόνα φαν, και πιστός ποπ φαν γενικά, με ανοιχτά αυτιά. Ο Κ. μου έμαθε τους στερεο νοβα στην τρίτη λυκείου, ο Κ. έτρεχε στα ρέιβ πάρτυ στο Άλσος, ο Κ. μου έδωσε το cd Roni Size & Reprazent. Kι ας είχαμε χωρίσει. Είχαμε αυτή τη σοφία να μην αλληλοσπαραχτούμε. Ακόμα την έχουμε.
Roni Size & Reprazent, New Forms. Μαυρομιχάλη 106-108. Το διαμέρισμα είναι εσωτερικό. Θεοσκότεινο. Ποιος σκοτίστηκε στα 21 να μπαίνει φως στο σπίτι; Σάμπως κυκλοφορούσαμε μέρα; Νύχτες θέλαμε. Το διαμέρισμα είναι σκοτεινό και ας είναι καταμεσήμερο και η κουρτίνα είναι μωβ και δίνει ένα ακόμα πιο ψυχεδελικό χρώμα στα πράγματα. Βάζω το New Forms και μένω κάγκελο. Δεν είχα ξανακούσει drum n’ bass. Το drum n’ bass έγινε η μουσική της γενιάς μου. Η μουσική των 90’s.

14η Φεβρουαρίου

Η 14η Φεβρουαρίου είναι η γιορτή των ερωτευμένων. Όχι μόνο. Η 14η Φεβρουαρίου είναι η μέρα που η Δρέσδη βομβαρδίστηκε άγρια από τους Συμμάχους το 1945. Το μέγεθος της καταστροφής ήταν τέτοιο που προκάλεσε αντιδράσεις ακόμα και στη Βρετανία. Στις 14 Φεβρουαρίου η Θάλεια δεν ήξερε αν είναι ερωτευμένη. Για την ακρίβεια φοβόταν μήπως είναι ερωτευμένη. Ήταν ακριβώς πάνω σε εκείνη την διαχωριστική γραμμή, είχε γαντζωθεί με νύχια και με δόντια από τη διαχωριστική γραμμή και φοβόταν πως με το παραμικρό φύσημα θα έπεφτε με το κεφάλι στην άβυσσο. Όσο κι αν φοβόταν πάντως, ήθελε πολύ να περάσει το βράδυ των ερωτευμένων με τον Τζέιμυ. Μόνο που αυτό δεν γινόταν. 

Ο Τζέιμυ Τάιρον θα έλειπε για λίγες μέρες στο Βερολίνο. Και από εκεί θα επισκεπτόταν και ένα γερμανό φίλο του στη Δρέσδη. Έτσι της είχε πει.
Η Θάλεια δεν είχε λόγο να μην τον πιστέψει ούτε βέβαια και λόγο να τον πιστέψει.
 

Διαφορετικές επιστροφές στα ίδια

Δεν μπορώ να ξανακάνω μετακόμιση. Δεν μπορώ. Δεν μπορώ να αγγίξω καν τις κούτες. Ούτε να τις σύρω, όχι απλά να τις κουβαλήσω. Και το ξέρω ότι είμαι τελείως απαράδεκτη που δεν βοηθάω. Το ξέρω. Αλλά δεν μπορώ. Εγώ με τις μετακομίσεις τελείωσα. Η μόνη λύση είναι να βρω πολλά λεφτά, όσα χρειάζονται για εκείνες τις φοβερές εταιρίες μετακομίσεων, εκείνες τις μαγικές εταιρείες μετακομίσεων που μπαίνουν στο σπίτι σου όταν εσύ λείπεις, εγώ τουλάχιστον θέλω να λείπω, δεν έχω καμία διάθεση και καμία αντοχή να δω αυτό το χειρουργικό θέαμα, μπαίνουν μέσα στο σπίτι, υποθέτω σαν χειρούργοι, στα λευκά, αποστειρωμένοι, αόρατοι, εξωγήινοι, εξωπραγματικοί τελοσπάντων και κάνουν ένα σπίτι κομματάκι κομματάκι, βίδες, και το χωρούν σε ένα φορτηγό, μαζί με οδηγίες χρήσης, οδηγίες ξανασυναρμολόγησης, και το μεταφέρουν σε ένα καινούριο σπίτι, αδειάζουν το φορτηγό, και τα ξανατοποθετούν όλα στη θέση τους, όλα, εντελώς όλα, δηλαδή φωτογραφικά, με το βιβλίο δίπλα στο κομοδίνο μισανοιγμένο στην ίδια σελίδα, με το μολύβι καρφιτσωμένο στο εξώφυλλο, με τις παράνομες φωτογραφίες κρυμμένες στο συρτάρι του γραφείου, με την ίδια κουρτίνα στο μπάνιο, όλα τελοσπάντων στην θέση τους. Έτσι, δηλαδή, είναι σαν να μην μετακομίζεις. Μερικές φορές ένα σπίτι είναι απλά τα πράγματα του. Όχι οι χώροι. Μερικές φορές.

garam0m

Αν αυτό ήταν ένα ακόμα μουσικό ποστ θα ήταν για παιδικά τραγούδια. Για σουηδικά παιδικά τραγούδια. Δεν θα ήταν άσχημο εδώ που τα λέμε. Αν ήξερα να σαμπλάρω και να κόβω και να ράβω νομίζω θα έβγαιναν ωραία πράγματα με τόσο ωραίες μελωδίες που έχουν. Χώρια η σκέτη ποίηση στους στίχους. Τα μικρά ψάρια, λέει, δεν ακούγονται σχεδόν καθόλου. Μόνο λίγες φυσαλίδες και ένας παφλασμός. Ενώ τα μεγάλα πλοία κάνουν τα αυτιά μας να κλαίνε και τα μεγάλα καράβια κάνουν τα αυτιά μας να βουίζουν. Όμως τα μικρά ψαράκια...

svensk hiphop

Σχεδόν δεύτερος χρόνος εδώ στο βορρά. Ο πρώτος χρόνος ήταν ο χρόνος της «αθωότητας». Όλα τα έβλεπα συμπαθητικά. Εδώ στην Ουψάλα δεν μπορείς να δεις και κάτι το κραυγαλέα άσχημο είναι η αλήθεια. Είναι μια πανεπιστημιούπολη, πόλη πλούσια και σχετικά προστατευμένη από τις κοινωνικές αντιθέσεις. Τον πρώτο χρόνο όσα μάθαινα για το κοινωνικό κράτος της σουηδίας με εντυπωσίαζαν. Οι σουηδοί που γνώρισα συμπαθέσταστοι, χαρούμενοι, έξυπνοι, πολυταξιδευμένοι. Οι εντυπώσεις από τα μαθήματα σουηδικών για μετανάστες οι καλύτερες. Μαθήματα δωρεάν φυσικά. Οι δασκάλες μας μία και μία. Οι τρόποι διάδοσης της γλώσσας τους εντυπωσιακοί. Ειδήσεις στο κρατικό ραδιόφωνο σε απλά σουηδικά για μετανάστες, ειδησεογραφικά site και εκδοτικοί οίκοι με απλά σουηδικά για ανθρώπους με μαθησιακές δυσκολίες, τελοσπάντων, μία πολύ συμπαθητική γνωριμία με τη χώρα.

King Archy Marshall Krule

Μερικά παιδιά είναι απλά σκοτεινά. Ακόμα και αν μιλάμε για παιδιά 8 και 10 χρονών.
Όταν άκουσα τον King Krule μέσα από τη συμμετοχή στο δίσκο των Mount Kimbie, έμεινα πολύ σκεφτική. «Ξέρεις, αυτή η φωνή εκεί, που μπαίνει στο δεύτερο κομμάτι λέγοντας «Now did you see me, I killed a man. They all stayed down, but he chose to stand» είναι ένα πιτσιρίκι. Είναι δεν είναι είκοσι χρονών».
Και τώρα τι είναι αυτό? Ληστής τραπεζών? Ένα παιδί που λέει ότι έχει ήδη σκοτώσει κάποιον.

Gott nytt år!

Τι είναι 16 μέρες καθυστέρηση μπροστά στην αιωνιότητα?!
Τα 31 albums του 2013 σερβιρισμένα κρύα στις 16 Ιανουαρίου του 2014! 
Κρύα σαν τη Σουηδία!
Gott nytt år!
■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■

this is the day

Δεν ξέρω τι λένε σε αυτές τις περιπτώσεις. Περισσότερο γράφω για να μην το μετανιώνω μετά από χρόνια. – μα δεν είχες γράψει τίποτα εκείνη τη μέρα; Τόσα κλάμματα, τόσο περίμενε, τόση μεταφυσική και δεν είχες γράψει τίποτα εκείνη τη μέρα;
Και εντάξει, να γράψεις. Αλλά να γράψεις πριν ή μετά; Και τα δύο τότε. Για την ιστορία.

plenty of furniture

Αν σε κυνηγάει κάτι, σε κυνηγάει από παντού. Τελευταία με κυνηγάει το παρελθόν. Και τα έπιπλα. Πολλά έπιπλα. Plenty of furniture. Είναι που είμαι στη χώρα του επίπλου. Υπάρχει ένα έπιπλο για κάθε χρήση-υπάρχει ένα πρόβλημα για κάθε σου λύση. 
Αλλά ο τίτλος “Plenty of furniture” έρχεται από πολύ παλιά. Από την εποχή του Λονδίνου. Πριν, τότε, και μετά το Λονδίνο. Την πιο σκοτεινή και μαύρη περίοδο της ζωής μου.
Πριν φύγω διάβασα το «Περιπέτειες στο εμπόριο δέρματος». Adventures in the skin trade, ο πρωτότυπος τίτλος. Ήθελα να διαβάσω κάτι πολύ αγγλικό πριν μεταναστεύσω. Πέτυχα διάνα. Το βιβλίο με σακάτεψε. Και ο ήρωας του πήγαινε και αυτός στο Λονδίνο. Από το χωριό του κι αυτός. Και εκεί γνώρισε έναν τύπο σε ένα μπαρ, που στο δεύτερο κεφάλαιο τον κάλεσε στο σπίτι του. Το σπίτι ήταν γεμάτο έπιπλα. Από την κορυφή μέχρι τα νύχια. Το κεφάλαιο λεγόταν φυσικά “Plenty of furniture”.

ιστορίες από τον Καναδά: Raymond Biesinger & The Famines

Ας γράψω και για κάτι που δεν μ’αρέσει. Θα ήθελα, αλλά τι να γίνει δεν μ’αρέσει. Μουσικά εννοώ.
Αλλά μιας και μπορεί να αρέσει σε κανάν άλλο το "berzerker barrage" τους, κρίμα είναι να μην ακουστεί για αυτούς μια λέξη. Εκτός πια κι αν είναι πασίγνωστοι και αυτογελοιοποιούμαι: The Famines.
Είναι τόσο κρίμα ένα συγκρότημα με αυτό το Homepage να μην μπορεί να γίνει αγαπημένο μου. Με αυτή τη τέλεια γραμματοσειρά, σαν σκαναρισμένη εφημερίδα του 1890.

Αλλά ας τα πάρω τα πράγματα από την αρχή.

BoC

Μαυρομιχάλη 106-108. 1996-1999. Η εποχή που άκουγα μόνο warp. Μόνο idm. Οι Boards of Canada βγάζουν το Music has the right to children. Έχω αγοράσει το cd. Το σπίτι μυρίζει κανέλα από ένα κερί με κανέλες που κάποιος μου είχε φέρει δώρο και είχε κρατήσει τρία χρόνια και βάλε. Εκείνα τα τρία χρόνια στην Μαυρομιχάλη. Το τραπέζι είχε ένα γαλάζιο λινό τραπεζομάντηλο με κρόσσια, πολύ καλή ποιότητα, γεμάτο όμως με λεκέδες από το κερί.
Γενικά στο σπίτι επικρατούσε σκοτάδι, είτε ήταν μέρα είτε νύχτα. Τη μέρα εξάλλου μάλλον κοιμόμουν και τη νύχτα άκουγα μουσική. Τότε κάπνιζα κιόλας. Πολύ περισσότερο από ότι τώρα. Τώρα σχεδόν δεν καπνίζω.
Έφτιαχνα κασσέτες για εκείνους που σκεφτόμουν και έβαζα μέσα τα ίδια και τα ίδια. Ένιωθα αρκετά πόρνη που είχα βάλει το ίδιο κομμάτι σε συλλογές για διαφορετικά αγόρια, αλλά και πάλι, οι Boards of Canada ήταν περισσότερο δική μου υπόθεση παρά δική τους. Παρά την ρομαντική διάθεση το να ακούς και να μοιράζεσαι τη μουσική είχε πάντα για μένα κάτι το επαγγελματικό. Έμενα ακίνητη και άκουγα τη μουσική με τις ώρες. Ήταν μουσική για ακινησία ή για μεγάλη ταχύτητα. Κατά έναν περίεργο τρόπο ήταν μια παρόμοια συνθήκη. Τότε μου άρεσε να οδηγώ. Αυτή η μουσική ήταν για να τρέχεις στις εθνικές οδούς. Φανταζόμουν κάτι σαν την Αττική οδό που τότε δεν υπήρχε. Έτρεχα όπου έβρισκα. Θεωρούσα αρκετά πιθανό το να τρακάρω και έλεγα αν είναι να τρακάρω ακούγοντας αυτή τη μουσική, δεν θα πείραζε. Δεν φοβόμουν τίποτα. Τώρα δεν τρέχω. Και φοβάμαι τα πάντα. Αλλά με το καινούριο άλμπουμ των Boards of Canada νομίζω πως θέλω να ξαναοδηγήσω και να πατήσω τέρμα το γκάζι. Τα τσιγάρα και πάλι δεν με ενοχλούν στο λαιμό και το τι ήμουν δεν είναι και τόσο μακριά.